Waarom zou ik hem vergeven?Â
Dat is toch de omgekeerde wereld?
Je hebt geen idee hoeveel pijn hij me heeft gedaan.
Niet vergeven is jezelf blijven pijnigen voor wat de ander je in het verleden heeft aangedaan. Vergeving schenken is de enige manier om de pijn te laten stoppen. Vergeef de dader voor je eigen bestwil. Stop met geloven dat degene die je pijn heeft gedaan eerst jou zijn excuses moet aanbieden, dat hij je moet beloven het nooit meer te doen, dat hij eerst zijn verdiende straf moet krijgen, boete moet doen en zijn leven moet beteren. Op deze manier houd je jezelf nog steeds afhankelijk van de dader en plaats je jezelf in een slachtofferrol. Als je ervoor kiest om slachtoffer te blijven van wat je is aangedaan, kies je ervoor om als gijzelaar van de dader door het leven te gaan. Als slachtoffer geef je de macht over je leven in handen van degene die je het meest verafschuwt: de dader. Zolang je wrok blijft koesteren, blijft de dader die jou pijn heeft gedaan je de baas. De wrok houdt jou emotioneel aan hem of haar gebonden. Je geeft jezelf levenslang en blijft leven in het verleden. Het echte leven gaat aan je voorbij. Zet jezelf niet langer buitenspel. Vergeef wat je is aangedaan. Door vergeving te schenken stap je uit de rol van slachtoffer. Je neemt het heft weer in eigen handen en krijgt het zeggenschap en de autoriteit over je leven terug. Laat het slachtofferschap varen en neem de verantwoordelijkheid voor je leven weer op je. Het leven is te mooi om niet te willen vergeven.
De kracht van vergeving
Hank Heijn was de weduwe van Gerrit Jan Heijn. Samen met zijn broer Albert was Gerrit Jan topman van Ahold. In 1987 ontvoerde Ferdi E. hem en eiste 25 miljoen gulden losgeld. Na zeven maanden onzekerheid over het lot van Gerrit Jan werd de ontvoerder gearresteerd. Gerrit Jan bleek al op de eerste dag van de ontvoering te zijn vermoord. Met de arrestatie van de dader begon voor Hank Heijn de verwerking van de dood van haar man. Jarenlang vluchtte ze voor haar verdriet door van het ene in het andere vliegtuig te stappen. Tot ze vijf jaar later letterlijk werd stilgezet: ‘Mijn benen wilden niet meer.’ Ze begon haar levensverhaal op te schrijven. Beetje bij beetje leerde ze de kracht van vergeving kennen: ‘Jarenlang ben ik bezig geweest om vergeving te vinden. Mijn vrienden en kennissen wilden van geen vergeving weten. Maar op een dag was ik er klaar voor. Een enorme bevrijding. Ik stelde mezelf de vraag wat de zin is van het leven. Die is zeer bepalend. Het voorkomt dat je snel in een slachtofferrol vervalt. Had ik mij blindgestaard op het drama dat mij is overkomen, dan was ik nooit tot vergeving gekomen. Als kind ben ik veel geslagen. Vanaf mijn zesde jaar zat ik in een internaat in Indonesië. Ze gingen er niet zachtzinnig met kinderen om. Daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit en heb ik in vier Japanse concentratiekampen gezeten. Ik ontdekte wat een kracht en doorzettingsvermogen ik bezat. Dezelfde kracht voelde ik ook in de tijd van de ontvoering. Maar die kracht kan ook tegen je werken. Je kunt er pijn en verdriet mee verdringen. Dat heb ik lange tijd gedaan. Sterk zijn kon ik wel. Terwijl je voor vergeving juist zachtheid en nederigheid nodig hebt. Eerst was er de ontkenning, toen de herkenning, daarop de woede en vervolgens berusting en acceptatie. Veel mensen blijven steken in de woedefase. Soms hun hele leven lang. Ik werd me ervan bewust wat haat of verbittering met je doet. Als ik verbitterd was gebleven, had ik mezelf levenslang gegeven. Vergeving schenken is een keuze. Het staat los van de dader. Het waren mijn veroordelingen. Het was mijn verbittering. Vergeving schenken zorgt dat je loskomt van deze emoties. Ik heb het wonder van vergeving mogen ervaren. Geestelijk ben ik toleranter en zachter geworden. Al mijn fysieke kwalen verdwenen. Ik kon weer verder met mijn leven.’
Stop met het voeden van de hond
Iemand heeft eens gezegd dat vergeving schenken betekent dat je ophoudt het tijdelijke eeuwig te maken. Zolang je het verleden blijft oprakelen om tegen de ander te gebruiken, heb je de ander nog niet vergeven en blijf je slachtoffer van wat je is aangedaan. Zo voed je de wrok en krijgt de wond geen rust om te genezen. Stel je eens voor dat een zwerfhond op de een of andere manier je huis is binnengedrongen. Hij is vals en lelijk, plast op je vloerbedekking, kauwt aan je meubels en maakt van je leven een nachtmerrie. Hoewel hij je voortdurend afblaft, geef je hem trouw elke ochtend en avond te eten. Op een dag doe je je beklag bij de buurman, die je een goed advies geeft: ‘Waarom stop je niet gewoon met het voeden van de hond?’ Sommige mensen komen nooit uit de rol van slachtoffer. Ze grijpen elke gelegenheid aan om anderen te vertellen welk onrecht hen is aangedaan. Weet dat je niet verantwoordelijk bent voor wat je is aangedaan, maar je dat er wel verantwoordelijk voor bent hoe je er nu mee omgaat. Weiger om nog langer slachtoffer te blijven van wat je is aangedaan. Het is zonde om je eigen welzijn op te offeren om een ander hiermee te straffen. Bewijs jezelf een dienst door de ander te vergeven. Je wilt toch niet voor altijd emotioneel het slachtoffer van de ander blijven? Voed de wrok niet langer, dan kan de wond genezen.
We kiezen voor vergeving
omdat het de manier is om vrij te worden en niet vast te blijven zitten
in de eindeloze kringloop
van ons verhaal vertellen
en onze pijn benoemen.
Het is de manier om van slachtoffer held te worden.
– Desmond Tutu